HISTORIA NASZEJ SZKOŁY

---

Wiadomości o nauce dzieci i młodzieży Sidziny datują się od roku 1887. W tym czasie dzieci uczęszczały do szkoły w Skawinie . Od 1887 roku naukę organizowano w Sidzinie. Na początku dzieci uczyły się w różnych domach we wsi, które często zmieniano. Problemy z mieszkaniem mieli też nauczyciele. Mieszkańcy wsi nie przywiązywali większej wagi do edukacji. Kilkakrotnie czyniono starania o budowę szkoły , ale zawsze kończyły się na niczym. Nauka więc dalej odbywała się w domach prywatnych u takich gospodarzy jak : Grzegorz Balon , Jan Liszka, Michał Balon, Walenty Książek, Andrzej Błachacz , Stanisław Prochwicz i inni. Przez jakiś czas zajęcia lekcyjne odbywały się w budynku dworskim.
Pierwsi nauczyciele: kierownik szkoły Wierański, Maria Gustkiewicz, Franczewska, Bieńkowska, Dulowska , Maria Luceńko.

W 1920 roku właścicielka dworu Maria Czyżewska załatwiła asygnatę na 40 tyś. sztuk cegły na budowę szkoły. Niestety, cegły nie zwieziono. W 1926 roku zakupiono drewno budowlane, które częściowo zniszczeniu, a resztę sprzedano. W latach dwudziestych i na początku trzydziestych nie czyniono nic w kierunku poprawy warunków nauczania dzieci. Ciągłą, lecz nieskuteczną walkę z radą gromady o poprawę tego stanu toczyła kierowniczka szkoły.
Dopiero w grudniu 1935 roku postanowiono zakupić od żydowskiej budynek z przeznaczeniem na szkołę . Był on murowany ( później młyn) , lepszy niż dotychczasowe klasy w domach klasy, jednak nie spełniał stawianych wymogów . Początkowo wszyscy radni i wójt wyrazili zgodę na kupno, jednak po dokładnym przeanalizowaniu okazało się, że izby są za małe: jedna o powierzchni 34 m2, a druga 36 m2. Część radnych zwłaszcza ci z Olszyn odwołali swoje poparcie i do zakupu nie doszło. Radni postawili wniosek budowy nowej szkoły. Koncepcja oparta była na pozyskaniu funduszy ze sprzedaży sidzińskich pastwisk . Powołano komitet w skład , którego weszła także ówczesna kierowniczka szkoły. Przez okres zimowy przygotowano projekt techniczny, zwieziono materiały budowlane.
 

 

W szkole mieściły się dwie sale lekcyjne i mieszkanie dla kierownika szkoły . Rozpoczęcie roku szkolnego odbyło się z opóźnieniem, bo sale lekcyjne nie były we wrześniu przygotowane do prowadzenia lekcji. 11 października 1937 po odebraniu i poświęceniu szkoły rozpoczęła się nauka.

 

 

 

Nowo wybudowana szkoła nie rozwiązywała w pełni wszystkich problemów edukacyjnych, ponieważ dwie sale lekcyjne nie mogły pomieścić dzieci: ich ilość była dosyć duża - 181 uczniów.
W roku szkolnym 1938/39 zostało zapisanych 195 uczniów, z tej ilości 13 uczniów uczęszczało do szkoły siedmioklasowej w Skawinie . W roku szkolnym 1939/40 ilość uczniów wynosiła 215. Za staraniem kierownika szkoły ówczesne władze oświatowe przydzieliły szkole dodatkowy etat czyli trzecią osobę.
Kiedy 1 września 1939 roku rozpoczęła się II wojna światowa, dotknęła ona również szkołę w Sidzinie. Niemieccy żołnierze otworzyli klasy i zabrali: radio, mapy, zeszyty oraz książki do historii i geografii pozostawiając napisy "Heil Hitler". Kierownik szkoły z powołania mobilizacyjnego poszedł na wojnę.
Pod koniec września 1939 roku kierownik szkoły powrócił z wojny i rozpoczął organizować naukę, którą rozpoczęto 2 października. Początkowo nauczyciele nie otrzymywali wynagrodzenia, zatem utrzymanie ich spoczywało na barkach mieszkańców. Dopiero w styczniu 1940 roku otrzymali zaliczki pensji, które pozwoliły na utrzymanie siebie i rodziny.
Zima 1940 roku była bardzo sroga , mrozy sięgały nawet do 30 stopni poniżej zera, frekwencja w klasach spadła do 25% . Opał do szkoły dostarczany był częściowo przez gminę, a częściowo przez mieszkańców i z tym problemem szkoła borykała się przez cały okres okupacji.

W roku szkolnym 1944/45 nauka szkolna rozpoczęła się z opóźnieniem ( pod koniec września) , gdyż nauczyciele i starsi uczniowie brali udział w kopaniu rowów obronnych. Podczas frontu przechodzącego przez Sidzinę w szkole zostały powybijane szyby dlatego w okresie od 22 stycznia do 12 lutego 1945 znowu była chwilowa przerwa w prowadzeniu zajęć szkolnych .
Po zakończeniu wojny odbyła się uroczystość Odrodzonej Szkoły Polskiej . W roku szkolnym 1945 / 46 zreorganizowano szkołę wprowadzając nauczanie wg programu III stopnia z równoczesnym przywróceniem przedmiotów: język polski , geografia i historia. Kierownictwo miało trudności w zatrudnieniu nauczycieli z powodu braków mieszkaniowych i stosunkowo niskich wynagrodzeń.
W roku szkolnym 1946/47 przybyły dodatkowo dwie sale lekcyjne w tzw. resztówce dworskiej. Nie sprawiały one wrażenia sal lekcyjnych, ale były o wiele lepsze niż przed wojną izby w chałupach chłopskich.. W roku szkolnym 1948/49 przy udziale tych samych nauczycieli zorganizowano naukę dla miejscowych analfabetów . Po uruchomieniu komunikacji dzieci miały możliwość wyjazdu do Krakowa korzystania z różnych imprez kulturalnych jak : wyjście do kina , teatru, muzeum itp.

W miarę zwiększania się liczby dzieci i pełnej siedmioklasowej szkoły zajmowane dotychczas pomieszczenia nie wystarczały. Z inicjatywy kierownika szkoły Józefa Homika powołano komitet rozbudowy istniejącej szkoły: Jan Leśniowiecki - przewodniczący , Józef Homik - sekretarz , Stanisław Kleszcz - skarbnik i członkowie : Kazimierz Torba , Józef Balon , Franciszek Witkowski, Michał Kotula . Pieniądze na ten cel miały pochodzić z reszty sprzedaży pastwisk , wg opracowanego wcześniej projektu. Za otrzymane pieniądze ze sprzedaży zakupiono 20 ton wapna palonego, 100 m3 kamienia i 100 m3 żwiru.

Do rozbudowy jednak nie przystąpiono ponieważ w tym czasie I sekretarz KC PZPR Władysław Gomułka ogłosił hasło budowy 1000 szkół na tysiąclecie istnienia Państwa Polskiego. Zatem kierownik Józef Homik poczynił starania o wybudowanie nowej szkoły w Sidzinie. W 1963 objęto Sidzinę akcją "Tysiąc Szkół na Tysiąclecie Państwa Polskiego" i budowa "Tysiąclatki" została rozpoczęta jesienią tego roku. Wykorzystano materiały budowlane wcześniej zgromadzone na rozbudowę starej szkoły , a zgromadzone fundusze ze sprzedaży pastwisk w wysokości 123 tysiące złotych także przeznaczono na budowę. Początkowo prace posuwały się bardzo powoli, tempo wzrosło dopiero po zmianie wykonawcy. Pod koniec 1964 roku stanął budynek w stanie surowym. Oddanie budynku w stanie gotowym do użytkowania nastąpiło 20 lutego 1965. Stwierdzono wiele usterek wynikających z niesolidności wykonawcy , a w szczególności podmakające piwnice . Po usunięciu usterek i odwodnieniu i zdrenowaniu terenu wokół szkoły 15 kwietnia 1966 roku oddano budynek do użytkowania.

 

Nowa szkoła otrzymała status szkoły ośmioklasowej klasowej. Od września 1967 roku długoletni kierownik szkoły, zasłużony działacz społeczny wraz z żoną przeszli na roczny urlop zdrowotny , a po roku na emeryturę. Obowiązki kierownika szkoły przejął dotychczasowy nauczyciel mgr Stanisław Szwabowski. Funkcję tę pełnił do ukończenia roku szkolnego 1960/70 , później przeniósł się jako asystent do Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Stanowisko kierownika szkoły przejęła następnie mgr Celina Skrzybalska.
Kiedy 2 stycznia 1973 roku wieś Sidzinę przyłączono do Krakowa, szkołę pod swój nadzór przejął Wydział Oświaty i Kultury Kraków-Podgórze. Szkoła otrzymała numer, a dotychczasowy kierownik został dyrektorem.
W 1981 skrócono tydzień nauczania z sześciu do pięciu dni. Zmniejszenie godzin lekcyjnych objęło przedmioty : matematyka , język polski , historia.
W latach osiemdziesiątych dyrektor szkoły mgr Celina Skrzybalska poczyniła starania o zmianę systemu ogrzewania z archaicznego węglowo - piecowego na centralne ogrzewanie gazowe. W maju 1989 roku zakończono przebudowę ogrzewania wraz z doprowadzeniem gazu do kuchni szkolnej i służbowych mieszkań nauczycieli . Całkowite zakończenie prac związanych ze zmianą systemu ogrzewania nastąpiło dopiero w 1993 roku. Rodzice dzieci dobrowolnie złożyli na ten cel 171 tysięcy złotych. Bardzo ważną inwestycją dla mieszkańców osiedla z jej inicjatywy była przebudowa budynku starej szkoły na przedszkole . Do momentu zakończenia tego przedsięwzięcia jeden oddział przedszkolny funkcjonował w świetlicy szkolnej . Sala świetlicy służyła dzieciom zarówno do zabawy , spożywania posiłków i jak i do spania. Pani mgr Celina Skrzybalska po 36 latach pracy nauczycielskiej , w tym po 21 latach piastowania stanowiska dyrektora tutejszej szkoły przeszła na emeryturę.
Na nowego dyrektora w drodze konkursu wybrano mgr Cecylię Bysina , która w dalszym ciągu umiejętnie kontynuowała rozpoczęte wcześniej inwestycje i remonty, czuwając nad należytym przebiegiem podstawowego zadania stojącego przed szkołą jakim jest proces nauczania. Za jej staraniem, Komitetu Rodzicielskiego oraz Radnej Marii Ficek w 1995 roku podłączono szkołę do sieci miejskiej sieci wodociągowej. W 1997 roku urządzono pracownię komputerową na 8 stanowisk uczniowskich.

W 1999 roku mgr Cecylia Bysina przechodzi na emeryturę, a jej następczynią od 1 września 1999 roku zostaje wybrana w drodze konkursu mgr Agata Luber, dotychczasowy nauczyciel języka polskiego. Od września tegoż właśnie roku wprowadzona została Reforma Oświaty , zatem nowy dyrektor zmuszony był dokonać wiele zmian , zarówno organizacyjnych, jak również programowych . Szkoła z ośmioklasowej klasowej została przekształcona w sześcioklasową szkołę podstawową. Dalsze kształcenie młodzieży odbywa się w trzyletnim gimnazjum. Rejonowym gimnazjum dla naszego osiedla jest Gimnazjum Nr 23 w Krakowie, czego rodzice nie przyjęli do wiadomości z entuzjazmem . Do gimnazjum młodzież dojeżdża autobusami komunikacji miejskiej lub dowożona jest przez rodziców , co znacznie podwyższa koszty utrzymania rodziny.
Od września 2003 roku nastąpiła także zmiana w organizacji Przedszkola nr 141 . Jego nazwa została zlikwidowana i włączono je do szkoły jako oddziały przedszkolne pod zarządem dyrektora szkoły.

 

 

W latach 1999- 2003 nastąpiła prawie całkowita wymiana stolarki okiennej i drzwiowej co pozwoliło między innymi na likwidację ubytku ciepła. 4 grudnia 2001 W tym przedsięwzięciu duże uznanie należy się radnemu naszego osiedla panu Bogdanowi Ziarko. 4 grudnia 2001 roku została oddana do użytku sala gimnastyczna lekkiej konstrukcji.

 

 

W 2002 roku za staraniem dyrektora i pomocy pani Marii Ficek szkoła została podłączona do miejskiej sieci kanalizacyjnej oraz odwodniona północna część budynku. Corocznie w szkole i w przedszkolu przeprowadzane są drobne remonty wewnętrzne i zewnętrzne jak: malowanie ścian, naprawa sanitariatów, naprawa kominów, częściowe naprawy dachu itp. poprawiające estetykę i wygląd szkoły.
W styczniu 2006 roku otrzymano z Unii Europejskiej pracownię komputerową na dziesięć stanowisk uczniowskich z dostępem do Internetu.

Od listopada 2007 roku Szkoła Podstawowa nr 133 w Krakowie nosi imię Orła Białego.